Sporcuların, aktif yaşam sürenlerin ya da günlük hayatta yanlış hareketlere maruz kalan kişilerin sıklıkla karşılaştığı bazı kas-iskelet sistemi problemleri vardır. Bu sorunlar kimi zaman bir travma sonucunda ortaya çıkar, kimi zaman ise uzun süreli tekrarlayan yanlış hareketlerin getirdiği aşınmaların sonucudur. Günümüzde en sık rastlanan problemler arasında menisküs yırtığı, omuz sıkışma sendromu ve piriformis sendromu yer alır. Bu rahatsızlıklar farklı bölgelerde görülmelerine rağmen, ortak noktaları kişinin yaşam kalitesini düşürmeleri ve doğru tedavi edilmediklerinde daha büyük sıkıntılara yol açabilmeleridir.
Menisküs yırtığı
Diz eklemi, vücudun yük taşıyan en önemli yapılarından biridir. Bu eklemde yer alan menisküs, kıkırdak yapısında olup yükün dengeli dağılmasını sağlar. Ancak spor esnasında ani dönme hareketleri, çömelme sırasında aşırı baskı veya yaşa bağlı kıkırdak zayıflamaları menisküs yırtığına yol açabilir. Özellikle futbol, basketbol gibi yön değiştirmelerin sık olduğu sporlarda bu problem daha sık görülür. Menisküs yırtığı sonrası kişiler genellikle dizde ani bir kilitlenme hissi, şiddetli ağrı ve şişlikten şikayet eder. Bazı vakalarda dizin normal hareket kabiliyeti kaybolur ve kişi yürürken bile zorlanabilir.
Menisküs yırtığının tanısı için çoğunlukla fizik muayene ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) kullanılır. Erken tanı konulması önemlidir çünkü ilerleyen dönemlerde eklemde dejeneratif değişiklikler başlayabilir. Tedavide uygulanacak yöntem, yırtığın tipi ve hastanın yaşı ile doğrudan ilişkilidir. Küçük ve stabil yırtıklarda dinlenme, buz uygulaması, ilaç tedavisi ve fizik tedavi ile iyileşme sağlanabilir. Ancak ileri düzeyde olan yırtıklarda artroskopik cerrahi, yani kapalı yöntemle menisküs onarımı ya da çıkarılması gerekebilir.
Omuz sıkışma sendromu
Üst ekstremitenin en hareketli eklemi olan omuz, geniş hareket açıklığı sayesinde günlük yaşamın pek çok işlevinde rol oynar. Ancak bu hareket serbestliği, aynı zamanda bazı sorunları da beraberinde getirebilir. Bu sorunlardan biri omuz sıkışma sendromu olarak bilinir. Omuz ekleminde yer alan tendonların ve bursa adı verilen küçük keseciklerin, omuz kemikleri arasında sıkışması sonucu gelişir. En sık nedenleri arasında tekrarlayan baş üstü hareketler, yanlış postür ve kas dengesizlikleri bulunur.
Omuz sıkışma sendromu olan bireylerde en belirgin şikayet omuz hareketleri sırasında hissedilen ağrıdır. Özellikle kolu başın üzerine kaldırırken veya arkaya doğru uzatırken ağrı artar. Bu durum günlük yaşamda giyinme, saç tarama ya da raflara uzanma gibi basit hareketleri bile zorlaştırır. Hastalık ilerledikçe gece ağrıları başlayabilir ve uyku düzeni bozulabilir.
Piriformis sendromu
Kalça bölgesinde bulunan piriformis kası, sakrumdan başlayarak uyluk kemiğine uzanır ve kalçanın dışa dönmesinde önemli rol oynar. Ancak bazı durumlarda bu kasın aşırı gerilmesi ya da spazma girmesi, altından geçen siyatik sinir üzerinde baskı oluşturur. Bu durum piriformis sendromu olarak adlandırılır. Genellikle bel ve kalça ağrısı ile birlikte bacakta uyuşma, yanma ve karıncalanma şikayetlerine yol açar.
Piriformis sendromu, bel fıtığı ile karıştırılabilen bir rahatsızlıktır çünkü semptomları benzerlik gösterebilir. Ancak ayırt edici nokta, ağrının genellikle uzun süre oturmakla veya kalçaya baskı uygulamakla artmasıdır. Özellikle şoförler, masa başında çalışanlar ya da uzun süre hareketsiz kalan kişilerde görülme sıklığı yüksektir. Sporcularda ise dengesiz kas kullanımı, aşırı antrenman ya da yanlış esneme hareketleri bu sendromu tetikleyebilir.
